Ga naar pagina inhoud

Hoe streng zijn we aan de poort?

Instroompreventie bijstand

De bijstand is een uiterste vangnet voor inwoners die echt geen ander inkomen hebben. Dat betekent dat we streng moeten zijn bij uitkeringsaanvragen. Maar hoe doe je dat? Wat zegt wet- en regelgeving, en welke ruimte heeft de individuele consulent dan nog? En wat betekent dat voor inwoners die een bijstandsuitkering bij ons aan komen vragen?

Hinke van Steen is een van onze meest ervaren consulenten Inkomen en behandelt veel uitkeringsaanvragen.

Hinke, hoe ziet ‘streng aan de poort’ er in de praktijk uit?

‘Streng aan de poort zijn is maatwerk. Als iemand zelf ontslag genomen heeft, kijken we naar de aanleiding. Vond hij zijn werk gewoon vervelend? Dan kunnen we de uitkering de eerste paar maanden verlagen. Als iemand tijdens ziekte onder druk van de werkgever ontslag genomen heeft, dan sturen we de klant naar het Juridisch Loket, dat kan helpen om de werkgever toch salaris door te laten betalen of om een ziektewetuitkering te regelen. Tot die tijd kunnen we eventueel wel bijstand verstrekken, maar de klant moet zelf in actie komen.’

Welke zegt wet- en regelgeving erover?  

‘De Participatiewet gaat vooral over rechten en plichten tijdens het ontvangen van bijstand. De afstemmingsverordeningen en beleidsregels van de gemeenten geven ons concretere handvatten dan de wet. Daarin staat bijvoorbeeld dat we de uitkering tot maximaal drie maanden met 100% kunnen verlagen bij bepaalde gedragingen, zoals tekortschietend besef van verantwoordelijkheid en het niet voldoen aan de verplichtingen.’

Welke ruimte heb jij als consulent dan nog om streng te zijn?

‘Je weegt drie aspecten af: de ernst van het gedrag, de mate van verwijtbaarheid en bijzondere omstandigheden. Misschien was de relatie met de werkgever wel zo verstoord dat dat aanleiding was om ontslag te nemen. Of misschien was iemand door psychische problemen niet in staat om goede beslissingen te nemen. Op basis daarvan kun je per persoon verschillend beslissen en dat goed motiveren.’

Beslis jij in je eentje of iemand recht heeft op een uitkering?

‘Je stemt altijd af met de casemanagers Werk & Participatie. Zij kijken meer naar wat iemand zelf al onderneemt om te voorkomen dat hij bijstand nodig heeft. Solliciteert hij actief, hoe vaak, en hoe realistisch? Ons uitgangspunt is dat werk voor uitkering gaat. Het mooist is het dan ook als een aanvrager meteen een gesprek heeft met een casemanager Werk & Participatie om te bespreken wat hij moet doen om (weer) aan het werk te gaan. Er schuift ook regelmatig een jobcoach van Pastiel bij zo’n gesprek aan, zodat de aanmelding daar ook direct geregeld is en de aanvrager weet meteen wat er verwacht wordt. Weten welke (arbeids)verplichtingen er bij een uitkering komen kijken kan aanvragers stimuleren om sneller werk te zoeken en zich ‘het gedoe’ rond de uitkering te besparen.’

Conclusie?

‘Ook streng zijn is dus maatwerk. Maar wel rechtvaardig en consequent.’

Meer weten?

Wilt u meer weten over de samenwerking tussen team Inkomen en de gebiedsteams? Neem dan contact op met Marieke Waardijk, Teamleider Inkomen bij De Dienst.

Inkomensconsulent Hinke van Steen