Ga naar pagina inhoud

Iedereen doet mee

Samen met Pastiel helpen we bij De Dienst mensen met een bijstandsuitkering om zo veel mogelijk op eigen benen te staan. Als het lukt door te werken, en zo een eigen inkomen te verdienen. Maar voor sommige inwoners is werken niet haalbaar. Niet op korte, maar misschien ook niet op lange termijn. Een kwetsbare groep, die vaak hulp nodig heeft. Wat doen we voor deze mensen?

Het gaat vaak om inwoners die in een moeilijke fase in hun leven zitten. Eigenlijk is er altijd iets aan de hand: meestal is er (een vorm van) zorg of ondersteuning nodig. Ruim 75% van deze inwoners is laagopgeleid, heeft psychische problematiek en problemen op verschillende leefgebieden, zoals financiën, gezondheid, taalbeheersing of sociale omstandigheden. En vaak is er sprake van een complexe leef- en thuissituatie. Deze problematiek is een belangrijke oorzaak van de langdurige uitval op werk of participatie.

De aanpak: twee sporen

We hanteren twee sporen in onze ondersteuning voor deze doelgroep: Activeren en Stabiliseren. Afhankelijk van de mogelijkheden en beperkingen van de inwoner. Het is mogelijk om te switchen tussen de twee routes.

Foto gemaakt in de groeituin.

Route 1: Activeren

De focus in het spoor Activeren ligt vooral op zelfredzaamheid vóór participatie. Dat betekent werken aan vertrouwen in eigen kunnen en de kracht hebben om daarop te acteren. Een paar van de relevantste instrumenten:

  • TWP-coaching 
    Onze casemanagers Werk & Participatie bieden individuele of groepscoaching met de focus op activering en het (zoveel mogelijk) wegnemen van belemmeringen. Ze kunnen waar nodig advies of ondersteuning vragen van externe specialisten, bijvoorbeeld op gebied van autisme en andere diagnostiek.  
  • Skills-paspoort 
    In een skills-paspoort staan niet de kennis of vaardigheden van een kandidaat centraal, maar de persoonskenmerken die iemand heeft en kan inzetten. Bijvoorbeeld vriendelijkheid, attent zijn of goed zijn in het verzinnen van oplossingen. Voor casemanagers van De Dienst biedt het skills-paspoort een handvat om samen te werken aan het opbouwen van zelfvertrouwen.  
  • De Groeituin 
    De groeituin is een nieuw initiatief van Empatec/Pastiel in een tomatenkas in Wier. Hier kunnen kandidaten competenties en vaardigheden ontwikkelen voordat zij naar Pastiel kunnen voor een re-integratietraject. De activiteiten in de kas zijn in eerste instantie vooral tuinbouw, verpakkingswerkzaamheden en montagewerkzaamheden.  
Route 2: Stabiliseren

Een aantal mensen heeft structureel te maken met een combinatie van complexe problematiek en zorg, die activeren in de weg staat. Voor deze kandidaten is het zo stabiel mogelijk houden van het leven het belangrijkst. Oftewel: zorgen dat er geen gekke dingen gebeuren. Een paar van de relevantste instrumenten:

  • Ontheffing arbeidsverplichtingen 
    Wie een bijstandsuitkering heeft, is verplicht om er alles aan te doen om werk te vinden. Maar er kunnen medische, psychische of sociale redenen zijn waarom iemand niet in een re-integratie traject naar werk of activering kan deelnemen. Voor die kandidaten is een ontheffing op de arbeidsverplichtingen mogelijk. 
  • Financieel fit gesprek 
    In een financieel fit-gesprek helpen we inwoners hun financiële situatie in beeld te brengen. We helpen te inventariseren waar de inwoner recht op heeft, en om regelingen en toeslagen aan te vragen. Zo proberen we in een vroeg stadium eventuele schuldenproblematiek te voorkomen. Uiteraard kunnen kandidaten in de activeringsroute daar ook gebruik van maken, als zij dat willen. 
Samenwerking

Deze tweesporen-aanpak vraagt om nauwe samenwerking met partners. In veel gevallen heeft die samenwerking al vorm, zoals met de gebiedsteams, met Empatec/Pastiel en Connexa. Maar denk ook aan bijvoorbeeld de GGZ, buurtinitiatieven, bibliotheek en kunst- en cultuurorganisaties. We bekijken of verdere uitbreiding van de samenwerking wenselijk is. 

Deze doelgroep heeft een overlap met Wmo: een deel van deze inwoners heeft ook een Wmo-voorziening zoals dagbesteding. Maar het aanbod en de aanpakken van beide domeinen verschillen van elkaar, werken elkaar zelfs vaak tegen terwijl de doelstelling – ‘een zelfredzame burger’ – dezelfde is. Er valt dus winst te behalen. Om dat te realiseren is het nodig dat middelen domein overstijgend kunnen worden ingezet. Een mooie gezamenlijke opgave voor de toekomst!  

Anja – 26 jaar – bijstand sinds 2016

Anja is een jonge moeder met een verstandelijke beperking die bovendien kampt met verslavingsproblematiek. Het Gebiedsteam heeft al geprobeerd haar te helpen, maar Anja weigert om mee te werken aan een traject. Het gebiedsteam nam contact op met Team Werk & Participatie. De casemanagers kunnen op grond van de Participatiewet aansturen op deelname aan zorgtrajecten, als onderdeel van de verplichtingen die horen bij een bijstandsuitkering. De mogelijkheid dat haar uitkering gekort wordt, bracht Anja wel in beweging. Na een jaar concludeert de casemanager dat Anja door haar beperking te weinig arbeidspotentieel heeft, en helpt haar bij het aanvragen van een Wajong-uitkering. Die wordt toegekend: Anja stroomt uit de bijstand.

Jan – 60 jaar – bijstand sinds 2020

Jan, 60 jaar, heeft tot zijn 50e gewerkt, maar ontwikkelde vanaf dat moment allerlei psychotische stoornissen. Bij zijn aanvraag voor een bijstandsuitkering in 2020 meldden we hem aan voor een traject bij Pastiel, maar dat leidde niet tot resultaat. We schakelden een re-integratiebureau in voor een traject naar werk, maar ook dat werd geen succes. Het vervolg van het re-integratietraject werd gericht op participatie in plaats van werk en dat werkte wel: Jan is nu vrijwilliger bij 2 instellingen.